ArchiMate 2.0 - nowy standard modelowania architektury korporacyjnej

Konsorcjum The Open Group, odpowiedzialne za rozwój  TOGAF’a, ogłosiło 31 stycznia 2012 r. wydanie najnowszej wersji języka dedykowanego modelowaniu architektury korporacyjnej ArchiMate 2.0.

W ramach moich działań w  The Open Group miałem możliwość  zapoznać się wcześniej z pracami nad tą wersją standardu.  W stosunku do wersji 1.0 obecna  edycja w większym stopniu dopasowana jest do ram architektonicznych TOGAF (w szczególności w wersji  9.x). W praktyce oznacza to, że ArchiMate 2.0 umożliwia tworzenie w pełni zintegrowanych modeli architektury korporacyjnej oraz dodatkowo reprezentację na tych modelach czynników motywujących, a także programów, projektów i ścieżek migracji. Ponadto wersja ta nakierowana jest na tworzenie modeli architektonicznych z wykorzystaniem metody tworzenia architektury będącej immanentną częścią TOGAF (tj. TOGAF ADM).

ArchiMate 2.0 składa się z:

• jądra ArchiMate,
• rozszerzeń (do modelowania motywacji oraz modelowania sposobów implementacji i migracji).

Jądro ArchiMate zawiera kilka  usprawnień w stosunku do wersji 1.0. Usunięto zidentyfikowane w wersji 1.0 niezgodności, wprowadzono poprawione przykłady, do wyjaśnienia niektórych aspektów zastosowania języka wprowadzono dodatkowe opisy. Ponadto dodano dwa nowe koncepty:

• Lokalizacja: do modelowania konceptualnego punktu lub wymiaru w przestrzeni, który można by przypisać do elementów strukturalnych i, pośrednio, elementów zachowania.
• Funkcja infrastruktury: do modelowania wewnętrznego zachowania węzła w warstwie technicznej, co sprawia, że warstwa ta staje się bardziej spójna – jeżeli chodzi o sposób modelowania z pozostałymi dwoma (tj. biznesową oraz danych i aplikacji).

Rozszerzenie do modelowania motywacji (Motivation Extension) umożliwia reprezentację interesariuszy, czynników sterujących, celów biznesowych, pryncypiów i wymagań. Rozszerzenie to ma zastosowanie głównie w modelowaniu fazy wstępnej TOGAF ADM oraz do modelowania wymagań architektonicznych. Rozszerzenie to definiuje następujące koncepty:

• Interesariusz: rola osoby, zespołu lub organizacji (lub ich klas), która reprezentuje ich interesy lub problemy względem produktu architektury.
• Czynnik sterujący: coś, co tworzy, motywuje lub zasila zmianę w organizacji.
• Ocena: produkt pewnej analizy pewnego czynnika napędzającego.
• Cel: stan końcowy, jaki chce osiągnąć interesariusz.
• Wymaganie: deklaracja potrzeby, jaką musi zrealizować system.
• Ograniczenie: zastrzeżenie względem sposobu, w jaki realizowany jest system.
• Pryncypium: normatywna własność wszystkich systemów w danym kontekście lub sposób, w jaki są one realizowane.

Ponadto dla elementów motywacji zdefiniowano zestaw relacji takich jak: agregacja (dekompozycja), realizacja oraz wpływ (dodatni lub ujemny).

Rozszerzenie do modelowania sposobów implementacji i migracji (Implementation and Migration Extension) wykorzystywane jest na potrzeby zarządzania portfelem projektów, analizy luk oraz planowania przejścia i migracji. Rozszerzenie to odnosi się głównie do późniejszych faz cyklu metody TOGAF ADM (fazy E i F). Rozszerzenie to definiuje następujące koncepty:

• Pakiet Pracy: szereg akcji zaprojektowany do osiągnięcia unikalnego celu w określonym czasie.
• Przedmiot dostawy: precyzyjnie określony produkt pakietu pracy.
• Stabilizacja (Plato): relatywnie stabilny stan architektury w ograniczonym odcinku czasu.
• Luka: produkt analizy luk pomiędzy dwiema stabilizacjami.

Ponadto nowością w ArchiMate 2.0 jest program certyfikacyjny, który obejmuje certyfikację dla osób i akredytację dla kursów szkoleniowych, a także certyfikację dla narzędzi spełniających standard języka ArchiMate.